WYWIAD LEKARSKI

Na pocz?tku wizyty lekarz zada szereg pyta? niezb?dnych dla zaplanowania diagnostyki i leczenia.

Podstaw? jest wywiad ogólno lekarski dotycz?cy przebytych chorób, uczule? i przyjmowanych leków. Bardzo wa?ne jest to gdzie, kiedy i w jaki sposób dosz?o do uszkodzenia z?ba. Istotne jest tak?e to, czy urazy z?bów zdarza?y si? wcze?niej. Zostanie te? zebrany szczegó?owy wywiad na temat zg?aszanych dolegliwo?ci takich jak pourazowe zaburzenie zgryzu czy reakcja bólowa na ciep?o i zimno. Zawsze nale?y zg?osi? fakt utraty przytomno?ci po urazie.
 

BADANIE ?YWOTNO?CI MIAZGI

Ocena stanu miazgi z?ba jest kluczowym elementem badania klinicznego z?bów po urazie. Stanowi podstaw? do podj?cia decyzji o dalszym post?powaniu terapeutycznym. Badanie ?ywotno?ci z?bów wykonuje si? rutynowo w ka?dym przypadku urazu z?bów
Z uwagi na niedost?pno?? miazgi z?ba, do badania ?ywotno?ci wykorzystuje si? ró?ne metody oceny jej stanu. Do powszechnie stosowanych przez lekarzy stomatologów testów ?ywotno?ci nale?y badanie reakcji na bod?ce termiczne i elektryczne.
W  te?cie reakcji na zimno  zazwyczaj stosuje si?  kulk? z waty nas?czon? chlorkiem etylu, który osi?ga na waciku temperatur? oko?o -4ºC. 
Do testów reakcji na bod?ce elektryczne stosujemy urz?dzenie zwane Pulp Tester. Wytwarza ono impulsy elektryczne o maksymalnym nat??eniu kilku amperów. W trakcie badania si?a impulsu elektrycznego wzrasta. Uczucie mrowienia lub ciep?a daje odpowied? pozytywn?. Ca?kowity brak odpowiedzi sugeruje brak ?ywotno?ci.

Stan miazgi bezpo?rednio po urazie jest cz?sto trudny do okre?lenia. Podczas pierwszego badania brak reakcji na bod?ce elektryczne lub termiczne nie jest jednoznaczny z utrat? ?ywotno?ci. Miazga mo?e znajdowa? si? w tzw. szoku pourazowym. Dochodzi wówczas do silnego zmniejszenia przep?ywu krwi w naczyniach bez trwa?ego uszkodzenia miazgi. Stan ten przemija po kilku lub kilkunastu dniach

Ze wzgl?du na to, ?e jednorazowe badanie nie daje jednoznacznej informacji o stanie miazgi, st?d celowo?? kilkakrotnych bada? w ró?nych odst?pach czasu. Uzyskuje si? cz?sto fa?szywie pozytywn? odpowied? – w przypadku martwicy miazgi lub fa?szywie negatywn? odpowied? – w przypadku tzw. wstrz?su pourazowego. Czas powrotu do w?a?ciwej reakcji jest zró?nicowany i wynosi od 12 dni do 4-6 miesi?cy. Miazga mo?e pozosta? ?ywa lub obumrze? (od razu lub stopniowo w ci?gu d?u?szego czasu).

TEST OPUKOWY

Wa?ne jest sprawdzenie reakcji na opuk zarówno poziomy, jak i pionowy. Badanie takie wykonuje si? za pomoc? r?koje?ci metalowego narz?dzia. Wra?liwo?? na opuk sugeruje uszkodzenie tkanek oko?owierzcho?kowych. Wysoki metaliczny ton sugeruje, ?e uszkodzony z?b jest wt?oczony do ko?ci. Taki sam odg?os uzyskany w badaniach kontrolnych sugeruje zrost z?ba z ko?ci? (ankyloza).

TESTY ?YWOTNO?CI I OPUKOWE NIE S? DO KO?CA WIARYGODNE W PRZYPADKU Z?BÓW MLECZNYCH

BADANIE RADIOLOGICZNE

Szczegó?owe badanie radiologiczne jest niezb?dne do okre?lenia zakresu urazu tkanek otaczaj?cych, stopnia rozwoju korzenia i relacji przemieszczonego z?ba wzgl?dem innych struktur.

RADIOGRAFIA KONWENCJONALNA
Zawsze po urazie wykonuje si? zdj?cia radiologiczne dla oceny korzenia i okolicy oko?owierzcho?kowej z?ba – najlepiej w kilku projekcjach:
Kontrolne zdj?cia radiologiczne wykonuje si? zwykle po 3, 6 i 12 miesi?cach od urazu, nast?pnie za? w odst?pach rocznych. S? one niezb?dne aby szybko zdiagnozowa? wi?kszo?? powik?a? gojenia miazgi.  

Obecnie poza konwencjonalnymi dwuwymiarowymi zdj?ciami radiologicznymi stomatolodzy dysponuj? równie? mo?liwo?ci? obrazowania trójwymiarowego.

CBCT
CBCT czyli tomografia cyfrowa z zastosowaniem wi?zki promieniowania rentgenowskiego w kszta?cie sto?ka jest najnowszym osi?gni?ciem technologii obrazowania 3D w diagnostyce stomatologicznej.
Najwi?ksz? zalet? badania CBCT jest trójwymiarowe odzwierciedlenie topografii obrazowanych struktur anatomicznych. Ukazuje ono szczegó?y cz?sto niewidoczne na konwencjonalnych zdj?ciach. Ma ona nieocenione znaczenie przy ocenie zakresu wt?oczenia z?bów w g??b ko?ci oraz zmian zapalnych w obr?bie korzeni.